TỪ ĐIỂN ĐA NĂNG ÊĐÊ - VIỆT                                            

 

                                    

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

      AKO JING KƠ HRIÊ KƠ KHUA PRONG ANAK CÔ ÊĐÊ

 

          Jih jang hjuê mnuih mâo hơ ai mơng kơ biă hriê,dưi girl đih jing mâo snei,leh anăn klei yuôm mphuân mdê mdê Pioh leh anăn ti gơ jing ară lu thun hlăm alăn hlăm alăn hlăm buôn . Bơ phung đay lu nuk dhip hlăm klei ară jing mbă lam leh hlăm klei dhip jih jang ti nhu.

         Ako jing kơ hruê kơ khua prong jing dho klei hbiă ti nhu suy thun anănk cô ê đê klei ciang lêc ciang nhiăc yuôm hbian snak hlăm klei hdip  kơ grăp cô klei anei mâo kle mơng đưm đạ sa thuh thun hgao , leh anăk cô Ê đê.

           Đuôn ê đê mâo leh klei blu hlăm jih blu , hlăm jih jang anck cô ciăng kơ klei soăih .prail klei hdip jăk , ngă jing iêu yang ciăng kơ yang anăn brei kơ klei hdip dinu jăk.leh anăn klei ako jing kơ hurê kơ khua prong anei yuôm hbian kơ anak mnuih, mơng leh anei kơ anăp . ke anei dưi hru phung buôn sang brua kro.klei myơr srăng lu mlữ myơr leh mnơng, snăn kel dưi dlăng sa cô kơ khua prong , dưi mạ brua kno kơ pưh sang leh anăn kơ buôn sang .htong gơr htong ciêng . enai gở , grặp cô mmun ,blu, hơk mơak honng mpê cieh , ciăng hmăng ke anan mâo klei thâo min . mặ brụa thâo , lêh anan mâo klei thâo min , mă bruă thâo , lêh anăn siăh piah ,leh anan eđăp enang . klei ako jjing ko khua prong mnuih eđe bi dah kơ buôn sang prong kơ kya mâo klei nguôp hlăm buôn sang.

           Tu mse hong klei bhuan, pô ke eđe dah dbum thun dthi mơh , tơ dah ka myjing Klei ako njing anei arang kăn dyiam nu jing mnuih prong. Klei ara anei rơng ami âm duah jung brei bia dah sit ami amao mâo dưt thâo mâo klei thâo mâo ôh, hjuê găp srang hru leh anan njing brei.

           Muih mjing: phung ke mđu 30 thun ( đôk mâo min dah ka dôk mô).

      Găng nijing klei ako njing anei, anak. Ê đê sran prap mhiêt sang ara pê cieh roah un leh anan. Nu ngă sa pê cieh ba mjing mnong myor, hlam hruê mjing anan jih jang kpê cieh siang ka ti mhank sang min dah ka krao pô sang dưm ti hriah sang hlam doh ako mjung anan.

           Tui si mưng ngă .jih jang phung buôn sang , bi angum nguôp hong pô sang mâo anak ke annăn.

           Ako mjing anei dôk mjing hruh tlo hruê dua hlam klăm ti sang êđê mâo dah ti sang khua buôn.

Hruê lo: mnăm pbẽ ché.

                 Khoa buôn iêu êkei dôk lo alũ pbẽ brong pẵ song ciẵng mã mọ blũ leh anank êkei nhu bỡng tlâo mdăp mnũi mdưm pã tlâo chiên mkăn vắt mnăm khuôt sa ché pbẽ.       Knhal tũc khoa buôn amra blũ klei myãng hơng klei đay đưm vắt mmia pbẽ ché hongw trũa coong mngan pẵ jỡng êkei.

         Hruê dua:Bliư aguah         

 

      Phui lui bliữ aguah, mnuih ngặ puh núi prang nao cơ pin ea dê buôn cũit h’ô sum ao đuê . Mnuih buôn sang pba mnong kkuh cơ yang ea (lũk ,hra, mnũ, pbẽ…).       Truk kơ êkei rao bỗ lo mnuih rup hongw lăn adiê vắt yang ea, êdah mprăp dê mnuih buôn sang vắt blũ klei myăng cơ êkei ,leh anank mặ knắt lha kpiah ea đhi mnuih êkei.

    Brũa mặ mao klêi chăng ngặ yuôm jing rao klei soh de êkei anank klei mhưng đưm.

Kõ tlam: jing kmeh kuai mặ mdăp puh núi prang

     

          

           Êkei chũt sum ao đuê leh phung amai adei pẵ sang ( ama,amĩ, amai,…) kuăl mciêng jeam dưi pioh jao de sang.

           Ărăng srăng htông cing htông gơr ieu đinh mmun ba klei myang leh anăn hlăm anăn pô ke srăng nao hluôm sang . Jhuang jơng hjo hong klei mmun, hlăm jơng jhuang chua buôn mea boh brun leh annăn pê cieh hlăm bô ke annăn truh ti băng prong , srăng jih.

 

 

 

       

 Học sinh: Dương Thị Ngọc Anh- 11A5, H Nga Niê- 11A1

Giáo viên hướng dẫn: Ngô Đức Hoài Nam 

      Trường THPT DTNT Đam San- Eablang- Tx Buôn Hồ